Khởi nghiệp với snack côn trùng

Tài năng trẻ

Mạng lưới Tài năng trẻ Việt Nam toàn cầu

Thứ ba, 12/09/2017

Từ một học sinh cá biệt, chàng trai 8x giờ đã là "Chương Dế", người theo đuổi con đường làm snack côn trùng đầy tiềm năng.

Từ một học sinh cá biệt, chàng trai 8x giờ đã là "Chương Dế", người theo đuổi con đường làm snack côn trùng đầy tiềm năng.

Thoạt nhìn, cảm giác đầu tiên là hơi “ghê” vì con dế màu đen, vẫn còn nguyên đầu nhưng khi ăn con dế rất giòn và có vị béo.

Chương thử nuôi dế theo kiểu "thích thì làm" vì chán ngán với ý nghĩ cả đời sẽ dán chặt mình với phòng thí nghiệm. Theo vnexpress, chàng trai khi là sinh viên năm 3 trường Đại học Công nghiệp đã cất giấu bí mật ấy vào những chiếc thùng xốp trong căn phòng trọ bé nhỏ. 3 tháng ròng rã nuôi nấng nhưng vì không có kinh nghiệm, anh nhanh chóng nhận trái đắng thất bại.

Chính Chương cũng không hiểu vì lý do gì mình lại tiếp tục đi theo tiếng gọi của những chú dế. Thay vì nuôi, anh chàng chuyển sang bán ... dế chiên dạo. Trong 4 tháng, căn phòng trọ của anh vương đủ mùi dầu mỡ pha lẫn gia vị. Chương nói "bán được" nhưng chẳng biết lời lãi vì không làm dữ liệu và tự nhận việc kinh doanh là "không thành công" vì mô hình không thể mở rộng.

Chàng trai gốc Quảng Nam từ năm 2012-2014, trở thành nhà cung cấp dế nguyên liệu cho các quán ăn và nhà hàng. Vài tháng đầu, Chương đồng thời bán bánh mì Thổ Nhĩ Kỳ vào mỗi buổi sáng đúng lúc trào lưu món ăn này rộ lên tại Việt Nam. Sau đó, anh chàng chuyển sang làm sữa bắp và sữa đậu nành cùng một số người bạn, song song với cung cấp dế để đa dạng nguồn thu và gia tăng thu nhập.

Cũng trong thời gian này, Chương sang Thái Lan và được biết về sự phát triển rầm rộ của mặt hàng snack làm từ côn trùng. Anh nhận thấy đây là con đường của mình và là lựa chọn trùng khớp với ý nghĩ mà bao lâu nay anh vẫn loay hoay tìm hướng đi.

Kinh nghiệm sản xuất và hiểu biết về máy móc chỉ là con số 0, nhưng điều này không đáng lo bằng việc làm sao để có thành phẩm đạt tiêu chí trên thị trường và được người tiêu dùng đón nhận. "Làm thế nào để chiên cho dế khô cũng là một bài toán mà tôi giải hoài không ra. Ngày nào tôi cũng chiên và sấy đủ các kiểu nhưng vẫn ra sản phẩm rất yểu và không giòn. Trong khi đó, tìm một công ty làm việc này cũng không được nốt", Chương tâm sự.

Chương Dế - chàng trai phát triển sản phẩm snack dế

Chương Dế phiêu lưu ký

Ban đầu, chàng trai có ý định trở thành nhà phân phối, nhập sản phẩm từ Thái Lan vào thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, nhận thấy chi phí quá cao và cách vận chuyển không dễ dàng, anh chọn cách tự làm. Chương bắt đầu mày mò vào các trang web để tìm công thức, "luyện" các video chiên dế trên mạng và hình ảnh những chú dế dường như chạy nhảy khắp trong đầu óc anh.

Chương và một số bạn trẻ bắt đầu khởi nghiệp với những chú dế. Sản xuất snack là điều gì đó rất xa lạ với Chương và cả nhóm cộng sự. Mọi người lúc đó mới bắt đầu tìm hiểu các trang web, các video trên mạng về làm snack. Mọi thứ bắt đầu từ con số 0, về cả vốn liếng và kinh nghiệm thị trường.

Khi bắt tay vào thử nghiệm, bài toán lớn nhất và quan trọng nhất là làm sao để chiên cho giòn, cho dế khô mà vẫn giữ được chất dinh dưỡng. Ngày nào, cả nhóm cũng nổi lửa rồi chiên. Nhưng rồi chiên hoài, chiên mãi, vẫn không giòn. Kể cả khi thử tìm một công ty với ý định thuê họ làm, cũng không tìm thấy.

Và một ngày đẹp trời, một giảng viên đại học mà Chương quen biết đưa ra gợi ý rằng có thể giải quyết được khâu chiên giòn này. Người thầy ấy cho biết là có công nghệ có thể chiên dế giòn nhưng máy móc tới vài trăm triệu. Như bắt được vàng, Chương liều đi vay tiền mua máy. “Sản phẩm giòn đúng như tôi mong đợi”, Chương kể lại.

Nhưng đó chỉ là một trong những bài toán đầu tiên, đến những bài toán khác rất dài và khó.

“Nếu không có hương vị ngon và độc đáo thì sản phẩm cũng không thể ra mắt thị trường”, Chương nhớ lại những trăn trở cách đây vài năm.

Lúc này, cả nhóm của Chương lại rơi vào guồng quay thử nghiệm trộn gia vị: nào là ớt, tỏi, bơ, nhưng “chẳng ra hồn gì cả”. Rất may sau đó Chương tham gia vào các group snack, cậu tìm thấy cả một bầu trời rộng lớn kiến thức và các kết nối giúp cả nhóm có thể học hỏi kinh nghiệm.

Sau nữa là quá trình đóng gói. Ban đầu, nhóm chọn cách làm thủ công, nhưng cả buổi chiều cũng chỉ được 200 gói. Chương nghĩ ngay đến việc tự động hóa công đoạn này bằng máy móc. Kết quả là khi đầu tư vào thiết bị, chỉ 1 phút máy đã đóng được 40 gói.

Đến nay, snack của Chương đã được bán ở các siêu thị Family Mart, Kensai và bán online với giá 20.000 đồng/bịch. Cậu sinh viên năm nào nay cũng đã có trang trại nuôi dế riêng hoàn thành việc xây dựng chuỗi cung ứng từ nông trại tới người tiêu dùng. Ngoài snack, Chương cũng ra mắt nhiều sản phẩm khác từ dế như bột dế, dế đóng bịch…

Một thị trường rộng mở

"Côn trùng là một tầm nhìn, hướng đi cần có nhiều người theo đuổi, tạo ra giá trị và lợi ích cho tương lai. Tôi cho đây là một cuộc cách mạng vì các nước như Thái Lan, Campuchia người ta đã làm và thành công. Đây là những sản phẩm giàu protein", Chương chia sẻ.

Tại Thái Lan, Campuchia, Indonesia, các món côn trùng khá phổ biến. Tại Việt Nam, ở nhiều vùng, người ta cũng đã ăn côn trùng như châu chấu nướng, bọ cạp chiên… nhưng snack bằng côn trùng thì hầu như không có.

Theo Tổ chức Nông Lương Liên hiệp Quốc (FAO), khoảng 2 tỉ người trên thế giới có thói quen ăn côn trùng. Nguồn thức ăn từ côn trùng có thể là giải pháp cho tình trạng thiếu hụt thực phẩm theo đà tăng dân số toàn cầu.

Côn trùng sẽ là nguồn thực phẩm chính trong tương lai và hiện nay ở các quốc gia phát triển như Pháp, Ý, Nhật và các nước châu Á như Thái Lan, Trung Quốc, Campuchia... Theo FAO, chỉ riêng tại Thái Lan, ngành này tạo được khoản thu hàng triệu đô la mỗi năm với hơn 20.000 trang trại. Đáng chú ý là thị trường khó tính như châu Âu cũng đang thay đổi quan niệm về thực phẩm côn trùng.

Với một thị trường giàu tiềm năng, Chương Dế rất lạc quan vào tương lai của những gói snack mà trẻ con vẫn thường gọi là bim bim, nhưng được làm từ thiên nhiên - là côn trùng nên rất giàu dinh dưỡng. Đó chắc chắn sẽ là xu thế của thế giới.

Minh Trang tổng hợp

Tags