Sáng chế hữu ích của những cô bé 10X

Thứ hai, 21/05/2018

Những cô bé 10X nhưng có những sáng chế đặc biệt hữu ích

1. Nữ sinh 12 tuổi chế tạo máy phát hiện nước nhiễm chì

Gitanjali Rao bắt đầu phát minh từ hồi còn học mẫu giáo. 12 tuổi, cô bé là "Nhà khoa học trẻ hàng đầu nước Mỹ".

Gitanjali Rao cho biết mình hiện đã có hơn 8 phát minh. Trong số đó, Tethys - một thiết bị in 3D có gắn những ống nano carbon và một ứng dụng trên thiết bị di động để kiểm tra nước có bị nhiễm chì hay không chỉ trong 10 giây, vừa mang về cho em danh hiệu "Nhà khoa học trẻ tuổi hàng đầu nước Mỹ" cùng số tiền thưởng 25.000 USD.

Gitanjali Rao lúc nhận giải - (Ảnh: CBS).

Cô bé tiết lộ mình nảy ý chế tạo Tethys khi biết các cộng đồng dân cư ở Michigan đang phải giải quyết các tác hại của nguồn nước bị nhiễm chì.

Sau khi nói chuyện này với gia đình, cô bé đã đặt mình vào hoàn cảnh của những người bị ảnh hưởng bởi nguồn nước nhiễm bẩn. "Em suy nghĩ xem họ cảm giác thế nào khi thật sự phát hiện ra có chì trong nước mình đang dùng. Điều đó quả thật đáng sợ", cô bé tâm sự.

Thế là cô bé xem xét những tác dụng phụ nghiêm trọng do tiếp xúc với chì, như nổi mẩn ngứa, đau đầu, nôn mửa, tai biến ngập máu, và thậm chí là tử vong, rồi bắt đầu sử dụng kinh nghiệm phát minh của mình để "ra tay" giúp đỡ.

"Ban đầu em tính tìm cách loại chì khỏi nước, nhưng sau đó nhận thấy đó là một bước quá xa, cần phải rút lại. Sau đó em nghĩ đến việc chế ra thiết bị phát hiện nước nhiễm chì để mọi người phòng ngừa", cô bé nói.

Gitanjali Rao đang thử thiết bị của mình - (Ảnh: CBS).

Sau khi nghiên cứu những kĩ thuật phát hiện chất lượng nước, cô bé thấy rằng mình sẽ cần đến một số nguồn cung khó kiếm, như các ống nano carbon, clorua và chì axetat. May mắn thay, ba mẹ cô bé đã giúp một tay.
"Ba mẹ giúp em đi lấy chì và các ống nano carbon. Ba mẹ thật sự ủng hộ em giải quyết vấn đề lớn này. Ba mẹ thích em suy nghĩ vượt ra khỏi khuôn khổ thông thường, muốn em ý thức về những tình hình đang diễn ra trên thế giới", cô bé tâm sự.

Sau đó, cô bé nộp một ứng dụng video cho ban tổ chức cuộc thi và được chọn là 1 trong 10 người có mặt ở vòng chung kết.

Sau nhiều tháng hoàn thành ý tưởng lý thuyết và mô hình thật của mình, cô bé đi cùng ba mẹ tới trụ sở chính của 3M (đơn vị điều hành cuộc thi) ở Minnesota và thuyết trình 5 phút trước ban giám khảo, rồi sau đó là trả lời chất vấn của họ thêm 5 phút nữa.

Thiết bị của cô bé cho kết quả chỉ trong 10 giây - (Ảnh: CNBC).

Brian Barnhart - một thành viên ban giám khảo, chia sẻ với hãng tin ABC: "Không quá lời khi nói rằng cô bé thật sự gây ấn tượng mạnh cho chúng tôi".

Kết quả cuối cùng là cô nhận được danh hiệu "Nhà khoa trẻ hàng đầu nước Mỹ", cùng một tấm ngân phiếu trị giá 25.000 USD.

Khoa học không phải là đam mê duy nhất của Gitanjali Rao. "Em thích phát minh, nghiên cứu, nhưng cũng thích marketing", cô bé cho biết.

Vào lúc này, cô đang phát triển một mô hình kinh doanh mà cô hi vọng là sẽ giúp thiết bị Tethys của mình có thể đến rộng rãi với mọi gia đình.

"Em muốn ai cũng có thể mua được Tethys vì kiểm tra nguồn nước mình đang dùng là việc quan trọng. Hiện tại, thiết bị này có giá 20 USD, nhưng khi được sản xuất với số lượng lớn, nó sẽ rẻ hơn đáng kể", cô bé nói.
Với số tiền thưởng nhận được, cô bé dự định tiếp tục dùng phần lớn số tiền nhận được để phát triển Tethys. Phần còn lại, cô bé dự định tặng cho các tổ chức mà mình đang làm tình nguyện viên, như Children's Kindness Network, và dành một ít để vào đại học.

"Khi lớn lên, em muốn trở thành một nhà nghiên cứu dịch tễ học và di truyền học", cô bé lớp 7 thổ lộ.

2. Cô bé 15 tuổi có sáng kiến làm sạch nước bằng lõi ngô

Ý tưởng từ những lõi ngô

Cô bé thường xuyên nhìn thấy hàng đống lõi ngô nằm phơi mình dưới ánh mặt trời mà không ai đoái hoài tới.

Cô bé 15 tuổi Lalita Prasida đã nhận ra rằng, ở nhiều nơi trên thế giới, nước uống là một thứ gì đó vô cùng xa xỉ. “Trong các nghiên cứu của tôi, tôi thấy có rất nhiều nước bẩn xung quanh, thậm chí còn nhiều hơn nước sạch nữa” - cô bé chia sẻ - “Trong khi hiện nay nước uống rất khó khai thác”. Lalita muốn thay đổi điều này, vì vậy cô bé đã nghĩ ra cách mới để lọc nước.

Trong những chuyến đi dài khắp đất nước Ấn Độ, Lalita thích khám phá những nét văn hóa khác nhau giữa các vùng miền và làng quê. Trong suốt cuộc hành trình của mình, cô bé thường xuyên nhìn thấy hàng đống lõi ngô nằm phơi mình dưới ánh mặt trời mà không ai đoái hoài tới.

Lalita tự hỏi không biết có thể làm gì với chúng? Cô bé nhận ra rằng, người nông dân sẽ tách hạt ngô để bán và vứt bỏ lõi ngô không dùng được, gây ô nhiễm môi trường bởi chất thải sinh học không phân hủy trong một thời gian khá dài. Ngay cả vật nuôi cũng không ăn những thứ này.

Khả năng lọc nước

Nữ sinh này đã bắt đầu nhiệm vụ của mình ngay sau cuộc trò chuyện với những người nông dân địa phương. “Khi tôi nói chuyện với một người nông dân trong bộ lạc” - cô bé viết trong phần mô tả dự án - “tôi đã biết về tính ứng dụng thấp của lõi ngô, thôi thúc tôi phải tận dụng được loại rác thải nông nghiệp này”.

Ở trường học, Lalita được dạy về chất thải sinh học (vỏ trái cây, vỏ trứng, vỏ tôm) có thể dùng để loại bỏ chất gây ô nhiễm trong nước. Lalita bắt đầu từ thí nghiệm với lõi ngô trong nhà bếp. Cô bé nhặt lõi ngô bị vứt trên đường và đặt vào bát nước bẩn trong bếp. Khi cô bé quay trở lại để kiểm tra, nước đã có vẻ sạch hơn nhiều.

Phát minh của Lalita sử dụng lõi ngô như một miếng bọt biển thấm hút chất bẩn từ đường ống nhà bếp.

Cô bé cho rằng, lõi ngô - với cấu trúc xốp và độ bền cao, có thể đóng vai trò như than hoạt tính trong bình lọc nước - chính là chất thải sinh học hoàn hảo cho làng mình.

Lalita bắt đầu nghiên cứu nghiêm túc hơn, thu gom lõi ngô từ những người nông dân địa phương, rửa sạch bằng nước và phơi khô dưới nắng. Cùng lúc đó, cô bé thiết kế hệ thống lọc nước sử dụng lõi ngô theo bốn cách- cắt dọc, cắt nhỏ, nghiền thành bột và đốt thành than - (trộn với cát) để lọc nước thải qua các bước.

Phát minh của Lalita sử dụng lõi ngô như một miếng bọt biển thấm hút chất bẩn từ đường ống nhà bếp và các ao hồ tự nhiên bị nhiễm bẩn.

Hiện nay, chiếc máy “kỳ cục” đó của Lalita đã hoạt động theo cơ chế: Một thanh kim loại mỏng với năm cái nan hoa đặt xa về phía chân. Gắn vào cuối mỗi nan là một chai nhựa cắt đáy đặt ngược. Ống hút nối dài từ nắp chai này tới chai kia.

Lalita đã mang phát minh của mình tới phòng thí nghiệm ở trường và kiểm tra lại. Lần này cô bé còn làm một số xét nghiệm nước trước và sau khi lọc. Cô bé nhận ra hệ thống của mình loại bỏ 70- 80% chất bẩn, gồm oxit muối, chất tẩy rửa, dầu, thuốc nhuộm màu và các chất nổi khác.

Trong khi các thành phần vật lý của chất bẩn không tốt cho sức khỏe con người thì vấn đề lớn nhất mà nước bẩn gây ra là các vi sinh vật gây bệnh có thể sinh sôi phát triển trong đó. Lalita tin rằng, để khử trùng nước, người ta có thể đun sôi nước hoặc cho thêm i-ốt.

Các thí nghiệm hóa học và vật lý chuyên sâu là cần thiết trước khi cô bé có thể đem chúng phổ biến cho những người nông dân. Cô bé hy vọng rằng, công cụ này là giải pháp hiệu quả để làm sạch nguồn nước và chất thải công nghiệp xung quanh họ.

Cho đến nay, các phản hồi nhận được khá tích cực. “Họ đã rất ngạc nhiên khi điều này có thể xảy ra” - Lalita nói về cảm giác của những người nông dân đã cho cô bé lõi ngô.

Trong tương lai, Lalita hy vọng hệ thống này có thể làm sạch các ao nước trong làng mình và cả những nơi khác. “Ao là nguồn cung nước sạch chính cho người dân, nhưng phân bón và thuốc trừ sâu bị lẫn vào trong đó”. Cô bé muốn tạo ra một hệ thống mà lõi ngô được gắn vào cọc tre đặt chìm trong ao, khi đó các chất ô nhiễm sẽ đọng lại trong các lỗ của hạt bắp.

Phát minh của Lalita đã giành giải thưởng “Tác động tích cực tới cộng đồng” của Google trị giá 10.000 USD và 1 năm học bổng từ tạp chí Scientific American.

MH tổng hợp

Tags