Tài năng trẻ làm gì để thích ứng với sự phát triển của khoa học

Thứ sáu, 27/12/2019

Đối với Việt Nam, khi nguồn nhân công giá rẻ và tài nguyên không còn là thế mạnh cạnh tranh bền vững, khi đổi mới công nghệ luôn tạo ra những sản phẩm mới, thì thế hệ trẻ, trong đó các tài năng trẻ phải là đội ngũ tiên phong trở thành những người khởi nghiệp - entrepreneus, những con người có khả năng nhìn thấy cơ hội trong khó khăn; những người có khả năng chấp nhận rủi ro, dũng khí thực hiện những điều mới mẻ; năng lực biến ý tưởng thành hiện thực; khả năng tự học hỏi và phát triển không ngừng; năng lực sáng tạo.Sự cộng tác giữa các nhà khoa học, chuyên gia và doanh nghiệp, với các lĩnh vực khác nhau để tạo ra công nghệ mới, chuyển giao vào thực tiễn cuộc sống là mục tiêu hàng đầu.

Tuy nhiên, chúng ta không nên chủ quan, không phải cứ muốn là có thể “đi tắt, đón đầu” trong nền công nghiệp 4.0. Hiện tại Việt Nam còn gặp khó khăn trong số hóa. Hiện tại vấn đề số hóa là vô cùng quan trọng, các hệ thống văn bản pháp lý, văn bản hành chính,… vẫn còn đang trên bàn, hộc tủ, hoặc đang chỉ số hóa thô sơ bằng tệp hình ảnh hoặc tệp văn bản thông thường không cấu trúc ngữ nghĩa, dẫn đến khó tiếp cận, chia sẻ và trao đổi giữa các hệ thống khác nhau, vì thế các hệ thống thông tin vẫn còn rời rạc, chưa thể liên thông. Một người sở hữu nhiều ngôi nhà trong cùng một thành phố nhưng ở các Quận khắc nhau vẫn chưa thể quản lý được! Các bản đồ điện tử vẫn chưa được phân lớp các thực thể, chưa có chỉ dẫn tập trung, chính quy,… các trang về tra cứu thông tin bệnh, bệnh án điện tử vẫn chưa có… người dân vẫn phải tiếp xúc với nhiều thông tin từ các nguồn không chính thống. Kể cả vấn đề dự báo bão, lụt, hạn hán,… các trang chính thống vẫn còn bị chậm về thời gian, buộc phải tham khảo ở các trang trên mạng không qua kiểm chứng, dẫn đến loạn thông tin. Các trang thông tin chỉ dẫn địa lý về sản phẩm, cây trồng, du lịch, và các trang tra cứu về bằng sáng chế, tài sản trí tuệ hiện tại vẫn rất cơ bản và thiếu thông tin. Trong nền nông nghiệp, đất đai hiện tại sở hữu cá nhân manh mún, việc ứng dụng công nghệ cao là rất khó khăn. Nên công nghiệp của chúng ta vẫn còn thủ công, người lao động phụ thuộc vào đó rất nhiều, tự động hóa diễn ra sẽ làm thất nghiệp, trong khi giáo dục chưa đáp ứng được cho nguồn nhân lực mới hoặc đào tạo lại để đáp ứng nghề nghiệp mới.

Thế hệ trẻ cần xác định rõ bối cảnh của Việt Nam trong nền công nghiệp 4.0 để có những hướng đi thích hợp. Ví dụ, đối với Nhà nghiên cứu, tập trung ứng dụng các kết quả đã có vào thực tiễn giải quyết hiện trạng ở Việt Nam. Các kết quả nghiên cứu cần được kết hợp với doanh nghiệp, đưa ra thị trường thay vì manh mún làm nửa vời. Mỗi một con người chúng ta cần xác định đúng một nhiệm vụ, phù hợp với thế mạnh của mình, mở rộng mối quan hệ cộng tác nghiên cứu, đưa công nghệ làm ra tới Nhà doanh nghiệp, để cùng nhau sớm hoàn thiện và cho ra thị trường. Tập trung vào vấn đề số hóa, quản trị quy trình nghiệp vụ bằng công nghệ thông tin (ví dụ trong nông nghiệp thì quy trình canh tác theo chuẩn, truy xuất được nguồn gốc, logistics, thương mại điện tử nông nghiệp, xây dựng các hệ thống chuyên gia hỗ trợ canh tác, sâu bệnh, có như thế mới tạo ra được thương hiệu). Bởi quá trình số hóa chưa đạt, dẫn đến rất nhiều dịch vụ dựa trên số hóa đã đang biến người Việt Nam đi làm thuê, xây khách sạn ra để làm thuê cho họ, đầu tư xe để đi lái thuê cho họ, các dịch vụ bán vé, điểm hướng dẫn du lịch nay đóng cửa dần, thay thế bởi các dịch vụ điện tử từ nước ngoài xâm nhập vào… đó cũng là do chúng ta chưa đạt đến trình độ số hóa.

TS. Hoàng Văn Xiêm

Vài nét về tác giả:
TS. Hoàng Văn Xiêm
Giảng viên Khoa Điện tử viễn thông, Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội
Giải thưởng Khoa học công nghệ Thanh niên Quả Cầu Vàng năm 2019

14 bài báo khoa học đã đăng trên các tạp chí khoa học quốc tế: trong đó 03 bài báo là tác giả chính thuộc danh mục Q1, 04 bài báo thuộc danh mục Q2 (03 bài là tác giả chính), 05 bài báo thuộc danh mục Q4 (01 bài báo là tác giả chính), 02 bài báo tạp chí quốc tế khác.
30 báo cáo khoa học đăng toàn văn trong kỷ yếu hội nghị khoa học trong và ngoài nước (trong đó 19 báo cáo là tác giả chính).
Tác giả chính 02 Giải thưởng bài báo xuất sắc nhất (best paper award) tại hội nghị IEE Picture Coding Symposium, Úc năm 2015 và hội nghị IWAIT, Thái Lan 2018. Giải thưởng phản biện xuất sắc (Outstanding reviewer award) của tạp chí Elservier Signal Processing: Image Communication (SCI Q2, Impact factor: 2.814) năm 2018. 01 bài báo Top 3 best paper, hội nghị IEEE ICCE-Asia năm 2019.
Chủ nhiệm 01 đề tài cấp quốc gia (Nafosted) đã nghiệm thu Đạt năm 2019; Thư ký khoa học 01 nhiệm vụ cấp quốc gia đã nghiệm thu (Xuất sắc) giai đoạn 1 năm 2019. Thư ký khoa học, thành viên chính 01 đề tài cấp bộ (ĐHQGHN) đã nghiệm thu (Đạt) năm 2019.
Tác giả chính của 01 Chương sách chuyên khảo được xuất bản bởi Nova Science Publishers, Inc. New York.
02 bằng độc quyền sáng chế đã được Cục sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp năm 2019.
Giải thưởng Fraunhofer Portugal Award cho kết quả nghiên cứu Tiến sĩ có kết quả nghiên cứu xuất sắc (1/70 Luận án) năm 2015.
Bằng khen của Giám đốc ĐHQGHN năm 2019 cho các thành tích xuất sắc trong nghiên cứu và giảng dạy.