Thực phẩm làm từ tự nhiên

Chủ nhật, 24/11/2019

Quy trình chăn nuôi để tạo ra thịt hiện nay của loài người được xem là một nguồn gây ô nhiễm không nhỏ cho hành tinh. Vì vậy giải pháp làm ra thịt từ… không khí không chỉ giúp bảo vệ trái đất của chúng ta mà còn tốt cho sức khỏe.

Làm ra thịt từ… không khí

Quy trình chăn nuôi để tạo ra thịt hiện nay của loài người được xem là một nguồn gây ô nhiễm không nhỏ cho hành tinh. Vì vậy giải pháp làm ra thịt từ… không khí không chỉ giúp bảo vệ trái đất của chúng ta mà còn tốt cho sức khỏe.

Air Protein là một công ty khởi nghiệp ở Vịnh San Francisco (Mỹ) khẳng định mình nắm trong tay công nghệ làm ra thịt từ khí CO₂ vốn được xem là gây tình trạng nóng dần lên của bầu khí quyển.

Công ty của Mỹ dựa trên ý tưởng đã có hơn nửa thế kỷ trước của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA): tái sử dụng khí CO₂ do các phi hành gia thải ra trong không gian kín của tàu con thoi để chế biến lại thành thực phẩm.

Bột protein nâu thu được từ quá trình lên men theo công thức bí mật của Air Protein - (Ảnh: AIR PROTEIN).

Từ "thịt ủ men"

Sự chuyển hóa khí thải thành thức ăn nhờ các vi khuẩn hydrogenotrophic tổng hợp ra tế bào sợi từ khí CO₂. Quá trình chuyển hóa này cũng gần giống quá trình lên men làm sữa chua hoặc ủ men bia.

Theo hãng tin AFP, trong một thông cáo báo chí, công ty Air Protein cho biết: "đây là loại thịt đầu tiên làm từ không khí, tạo ra từ những thành phần có trong không khí mà chúng ta đang hít thở mỗi ngày".

Phía công ty còn khẳng định phát minh của họ "sẽ tạo ra cuộc cách mạng trong cách sản xuất thực phẩm trong tương lai" bởi không lệ thuộc vào điều kiện đất đai, nguồn nước và điều kiện thời tiết như cách con người đang nuôi trồng hiện nay.

Air Protein tiết lộ chút ít về quy trình "làm ra thịt từ không khí" của mình như sau: trong các bình ủ men có vi khuẩn, họ đưa vào khí CO₂ cùng với nước và nhiều khoáng chất. Sản phẩm thu được từ đó là loại bột màu nâu nhạt chứa đến 80% protein nhưng không có mùi vị.

Từ nguyên liệu protein này, nhà sản xuất thậm chí có thể làm ra nhiều "thực phẩm"khác nhau sau khi pha chế với những thành phần khác. Chẳng hạn làm ra thịt heo, thịt gà tây, bánh protein, nhân thịt cho bánh hamburger…

Cũng do sản xuất trong các hũ, bình chứa kín nên nhà sản xuất không cần đến đất đai và như vậy là không gây hại cho môi trường.

Còn xét về mặt dinh dưỡng, "thịt từ không khí" này được tạo thành với 9 axit amin chính yếu như của "thịt thật" và như thế nó đầy đủ chất hơn loại "thịt chay" làm từ đậu nành hay đậu Hà Lan hạt (petit pois). Chưa kể loại thịt của Air Protein còn chứa nhiều vitamin như B12, hơn hẳn các loại "thịt chay" hiện có vốn gây thiếu chất cho những người chọn chế độ ăn chay.

Công ty Air Protein cho biết dự kiến đưa vào thị trường "thịt từ không khí" vào năm 2020. Thị trường ăn chay hiện nay được xem là đầy lạc quan: theo đánh giá của Ngân hàng Barclays của Anh, thị trường này có thể lên đến 140 tỉ USD trong 10 năm tới.

Đến "thịt 3D"

Trong tương lai, các nhà du hành vũ trụ có thể thưởng thức một bữa ăn thịnh soạn "có thịt tươi" bên ngoài Trái Đất sau khi các nhà khoa học thí nghiệm thành công sử dụng máy in 3D để sản xuất thịt trên Trạm Vũ trụ quốc tế (ISS).

Đây là lần đầu tiên họ tạo ra một lượng nhỏ thịt nhân tạo trong điều kiện không trọng lực.

Thí nghiệm trên được Cơ quan vũ trụ Roscosmos của Nga đồng tài trợ, cùng với sự phối hợp của một số công ty công nghệ Mỹ, Nga và Israel.

Tháng 9 vừa qua, nhà du hành vũ trụ Oleg Skripochka đã tiến hành thành công thí nghiệm sản xuất thịt sử dụng máy in 3D do phòng thí nghiệm 3D Bioprinting Solutions của công ty y tế Invitro Nga phát triển.

Thịt 3D - (Ảnh minh họa)

Từ các tế bào do các công ty công nghệ thực phẩm của Mỹ và Israel cung cấp, chiếc máy in sinh học này đã sản xuất ra tế bào cá, thịt bò và thịt thỏ sử dụng từ trường trong điều kiện vi trọng lực. Tất cả các tế bào này đều cho thấy khả năng phát triển tốt trong không gian.

Thành tựu đột phá trên mở ra khả năng các nhà du hành vũ trụ trong tương lai sẽ có thể phát triển và sản xuất nhiều lương thực, thực phẩm ngay trên tàu không gian, đặc biệt phục vụ cho những hành trình dài ngày vào sâu trong không gian vũ trụ.

Hiện nay, họ thường dự trữ các thực phẩm đóng gói hút chân không hoặc sấy khô từ Trái Đất để chuẩn bị cho các chuyến bay vào không gian.

Tuy nhiên, nếu tiếp tục chinh phục nhiều hành tinh khác trong hệ Mặt Trời, phi hành đoàn không thể mang theo số lượng lớn thực phẩm. Do đó, công nghệ in tiên tiến nói trên được đánh giá rất hữu ích cho ngành nghiên cứu và khám phá vũ trụ.

Gần đây, một số cơ quan vũ trụ khác cũng tiến hành thí nghiệm tương tự trong lĩnh vực này. Tháng 7 vừa qua, một máy in 3D của Mỹ đã được đưa lên ISS có thể sản xuất ra tế bào người trong không gian và đang được Cơ quan Vũ trụ châu Âu sử dụng để thí nghiệm.

Một startup đang sản xuất protein từ không khí và điện

Solar Food, một công ty khởi nghiệp Phần Lan, có kế hoạch sản xuất protein ăn được từ không khí và điện. Công ty này tuyên bố đang hợp tác với Cơ quan Vũ trụ châu Âu ESA để sản xuất và cung cấp thực phẩm cho các chuyến bay vào vũ trụ trong tương lai. Solar Food trước đây đã nhận được 2 triệu euro tiền tài trợ và dự định bắt đầu thương mại hóa sản phẩm vào năm 2021.

Bột protein.

Quy trình sản xuất của Solar Foods có nguồn gốc từ nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Kỹ thuật VTT Phần Lan và Đại học Công nghệ Lappeenranta (LUT). Các thành phần chính trong quá trình sản xuất của startup Phần Lan này bao gồm không khí và điện.

Quy trình sản xuất bắt đầu bằng việc tạo ra hydro từ điện phân nước. Sau đó, công ty kết hợp hydro với carbon dioxide và một số khoáng chất để nuôi vi khuẩn tạo ra protein. Cuối cùng các vi khuẩn này được xử lý nhiệt để tạo ra bột protein.

"Mục tiêu của chúng tôi là phát triển protein thành một sản phẩm chất lượng cao. Sản phẩm sẽ có tác động đến môi trường nhỏ hơn từ 10 đến 100 lần so với các sản phẩm thịt hoặc sản phẩm thay thế hiện có trên thị trường", Pasi Vainikk, Giám đốc điều hành của Solar Food, cho biết.

Protein ăn được từ Solar Foods là thuần chay và không phụ thuộc vào động vật hay thực vật trong quá trình sản xuất. Sự tách biệt khỏi nông nghiệp truyền thống này không chỉ có khả năng thay đổi những gì bạn ăn trong tương lai, mà còn có khả năng thay đổi những gì con người có thể ăn trong các chuyến bay vào vũ trụ.

Pasi Vainikk - Giám đốc điều hành của Solar Food.

Bể phản ứng sinh học nhỏ của startup này được làm từ thép có thể trở thành phiên bản đầu tiên của máy sao chép phổ biến được thấy trên Star Trek. Tương tự như máy sao chép - loại máy có khả năng tạo ra thực phẩm mà không cần nhiều nguyên liệu, lò phản ứng sinh học của Solar Food tạo ra các protein ăn được, có thể nuôi sống phi hành đoàn hoặc thực dân trên Sao Hỏa.

"Điều kiện môi trường trên sao Hỏa rất khác so với Trái Đất, nhưng nó vẫn có ánh nắng mặt trời và một lượng lớn carbon dioxide trong bầu khí quyển. Công nghệ tiên phong này của Solar Foods cho phép sản xuất thực phẩm mới ngay cả trong không gian kín. Vì vậy, chúng tôi cho rằng công nghệ mới này có thể sử dụng các thành phần sẵn có tại Sao Hỏa", Kimmo Isbjornssund, Giám đốc Trung tâm ươm tạo doanh nghiệp ESA Phần Lan, chia sẻ.

Solar Foods muốn bắt đầu sản xuất thương mại hóa protein vào năm 2021. Quá trình sản xuất thân thiện với môi trường của Solar Foods không phụ thuộc vào thời tiết, đất đai hoặc các tài nguyên thiên nhiên khác. Chi phí sản xuất thấp và có thể mở rộng trong tương lai. Để tạo ra nhiều protein hơn, bạn chỉ cần một bể sinh học lớn hơn và các vi khuẩn bổ sung.

Đây không phải là startup duy nhất quan tâm đến việc tạo ra protein mà không có động vật hoặc thực vật. Mới đây, Perfect Day - startup có trụ sở tại thung lũng Silicon (Mỹ), cũng đi theo xu hướng này khi giới thiệu sản phẩm sữa bò nhân tạo mà không cần nuôi bò. Sữa được làm từ nước, axít béo và protein tổng hợp từ men vi sinh đặc chủng, chất lượng và hương vị tương tự sữa bò tự nhiên.

Ryan Pandya (trái) và Perumal Gandhi (phải) - hai nhà sáng lập của Perfect Day.

Bằng cách tạo ra sữa bò nhân tạo, startup kỳ vọng giảm chi phí cho ngành chăn nuôi bò sữa vốn tiêu tốn nhiều nguồn lực cho các trang trại trồng cỏ, nhân công... Ngoài ra, sữa nhân tạo còn đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm khi không có các loại vi khuẩn thường thấy trong sữa tự nhiên như khuẩn E. Coli, Salmonella...

Tuy nhiên, chi phí sản xuất cao là thách thức chung của doanh nghiệp theo đuổi công nghệ thực phẩm nhân tạo. Mặt khác, các doanh nghiệp trong lĩnh vực này còn đối mặt với những chỉ trích về nguy cơ gây thất nghiệp trong ngành chăn nuôi. Một số chuyên gia còn đặt nghi vấn về khả năng tổng hợp hoàn toàn các loại protein không thể thay thế có trong thịt, sữa...

Nhã Lam tổng hợp (Theo VnExpress, khampha)

Tags