Những câu chuyện khởi nghiệp

Tài năng trẻ

Mạng lưới Tài năng trẻ Việt Nam toàn cầu

Thứ năm, 07/06/2018

Đó là những câu chuyện khởi nghiệp hết sức thú vị

1. Bí mật kinh doanh đặc biệt của đế chế bán cơm hộp văn phòng Nhật Bản: Bán tới 70.000 suất mỗi ngày dù chỉ có 1 loại món!

Tamagoya là công ty sản xuất và bán sản phẩm cơm hộp cho đối tượng nhân viên văn phòng. Công ty có phạm vi kinh doanh ở khu phố 23 Tokyo, trung tâm thành phố Oota, và giao cơm hộp buổi trưa chủ yếu cho các nhân viên làm việc trong các văn phòng

Mỗi ngày, công ty cung cấp trung bình 70.000 suất cơm. Con số 70.000 suất cơm này là quy mô không cho phép các công ty khác đạt được giống như vậy. Trên thực tế, các công ty cơm hộp được coi là công ty lớn với 2000 suất cơm bán ra mỗi ngày. Tamagoya là cửa hàng cơm hộp hàng đầu Nhật Bản. Doanh thu của tất cả các cửa hàng là khoảng 90 tỷ yên, với số lượng nhân viên là 700 người.

Chủ tịch Sugawara, người sáng lập ra Tamagoya, sinh năm 1939. Cha ông từng kinh doanh một trang trại gà ở tỉnh Ibaraki, nhưng khi chủ tịch Sugawara năm cuối bậc tiểu học, cha ông kinh doanh thất bại và chuyển tới Tokyo. Cha ông bắt đầu mở cửa hàng "Katsugiya" bán rau và trứng ở Oomori, thuộc thành phố Oota (Cửa hàng của ông chuyên vận chuyển thực phẩm từ chính nơi sản xuất để bán). Chính vào thời gian này, ông mở một cửa hàng nhỏ bán thực phẩm và lấy tên là "Tamagoya".

Chủ tịch Sugawara làm việc ở ngân hàng Fuji (hiện nay là ngân hàng Muzuho) sau khi tốt nghiệp trung học Toritsu. Sau đó ông nghỉ việc ở ngân hàng, và mở cửa hàng Tamagoya vào năm 1965. Với kinh nghiệm tự bản thân rút ra, rằng "khi còn là nhân viên ngân hàng, có rất ít quán ăn trưa rẻ ở khu phố văn phòng, và như vậy thì thật bất tiện", ông đã bắt đầu sự nghiệp kinh doanh cơm hộp hướng tới đối tượng khách hàng là dân văn phòng.

Thực đơn thay đổi theo ngày, mỗi ngày một loại

Công ty luôn cung cấp những suất cơm đáp ứng nhu cầu nhân viên các doanh nghiệp đó là "họ muốn có một bữa trưa ngon, bổ và rẻ một chút". Các suất cơm của Tamagoya sẽ thay đổi theo ngày, mỗi ngày một loại. Vậy là họ sẽ bán một ngày 70.000 suất cơm hộp cùng một loại.

Tamagoya khắc phục những khó khăn và chuyển đến khách hàng mỗi ngày một loại cơm hộp. Giá của những loại cơm hộp đó trung bình vào khoảng 430 yên. Giá đó là hoàn toàn tiết kiệm kinh tế bởi những loại cơm hộp được bày bán ở cửa hàng tiện lợi cũng đã có giá khoảng 400 đến 500 yên. Hơn nữa, Tamagoya sẽ giao cơm đến tận nơi làm việc của bạn chỉ với một cú điện thoại. Với khách hàng, đây là một dịch vụ vô cùng tiện lợi.

Họ mang đến văn phòng những suất cơm giá cả phải chăng, điều chỉnh lượng calo tiêu thụ vừa phải và có hương vị tuyệt vời. Đó là những giá trị mà Tamagoya đem đến cho khách hàng của mình. Dưới đây là ví dụ thực đơn cụ thể trong một tuần.
Thứ 2: Hamburg steak và mỳ Ý

Thứ 3: Cơm rong biển và gà nướng ướp cay

Thứ 4: Thịt lát dày và bò hầm

Thứ 5: Thịt lợn nướng gừng

Thứ 6: Chinjao rosu (Bò xào ớt ngọt) và cá/thịt nướng sốt vị Việt Nam

Điểm cốt yếu của sức cạnh tranh

Mỗi ngày chỉ có một loại thực đơn. Việc chuyên hóa một sản phẩm như này là điểm cốt yếu trong chiến lược kinh doanh của Tamagoya. Cửa hàng tiện lợi cũng như thế, nhưng một cửa hàng chuyên môn hóa là cửa hàng thường xuyên chuẩn bị thực đơn với một món ăn nào đó. Người ta thường không suy nghĩ đến việc áp đặt khách hàng vào một sản phẩm. Nhưng nhờ gạt bỏ cái gọi là "thường thức" đó mà Tamagoya đã thành công như ngày hôm nay.

Vì thực đơn chỉ có một loại, nên họ có thể tạo ta những giá trị mà họ muốn cung cấp cho khách hàng. Vì thực đơn chỉ có một loại nên sự lãng phí vì phải vứt bỏ những loại cơm hộp không được chọn sẽ giảm và chi phí theo đó hạ xuống, họ có thể quay vòng phần dư thừa đó vào chi phí mua thực phẩm. Đó chính là đặc điểm lớn nhất của công ty này.

Điều tiết chi phí, bổ sung thực phẩm

Một điểm đầu tiên có thể được coi là lí do hạn chế các chi phí khác đó là nhờ đơn đặt hàng lớn mà công ty có cung cấp một lượng lớn. Nếu tính một ngày 70.000 suất cơm, vậy thì lượng nguyên liệu để làm ra 70.000 suất cơm này là một con số khổng lồ. Lượng hàng lưu trữ cùng một loại sẽ rất lớn bởi thực đơn chỉ có một loại duy nhất. Phát huy tối đa điểm mạnh đó, họ đã đưa cuộc đàm phán người mua thành lợi ích, và thực hiện việc kinh doanh sản phẩm với giá thấp hơn.

Hơn nữa, việc thu hồi và tái sử dụng hộp đựng sản phẩm của Tamagoya, họ còn có thể giảm bớt hơn nữa những chi phí khác đó.

Thêm vào đó, Tamagoya còn không mất tiền tuyên truyền quảng cáo. Sau khi thành lập công ty, họ hoàn toàn không áp dụng bất kì hình thức quảng cáo nào. Tóm lại, họ đã có đơn đặt hàng một ngày 70.000 suất ăn chỉ bằng những lời nhận xét.

Hơn nữa, cùng với việc chú trọng xử lí nguyên liệu một cách thủ công, ở Tamagoya, từ quan điểm giảm thiểu chi phí, công ty đã tiếp tục phát triển công nghiệp hóa đối với những bộ phận có thể tự động hóa. Ví dụ, họ sớm đưa những thiết bị tân tiến nhất vào phục vụ sản xuất, như hệ thống nấu cơm hoàn toàn tự động có thể nấu cơm cho 15.000 phần ăn trong vòng một giờ, hay dây chuyền rửa tự động để rửa toàn bộ hộp đựng được trả lại.

Ngoài ra, một lí do quan trọng có thể hạn chế các chi phí đó là tỉ lệ hủy bỏ cơm hộp giảm thấp. Nếu như tỉ lệ này trong giới doanh nghiệp trung bình khoảng 2%, thì Tamagoya là khoảng 0,1%, thấp một cách đáng ngạc nhiên. Đây chính là con số có được nhờ thực đơn một sản phẩm.

Lộ trình giao hàng thông thường là xe giao hàng sẽ vận chuyển lượng hàng cần thiết đến danh sách các địa điểm họ chịu trách nhiệm. Tuy nhiên Tamagoya thì khác. Đầu tiên, tổ chức đi đầu (vận chuyển đường dài) chịu trách nhiệm những khu vực cách xa nơi sản xuất, sẽ mang lượng cơm hộp nhiều hơn so với số lượng được đặt hàng và bắt đầu rời khỏi nhà máy để giao hàng tới địa phận phụ trách.

Sau đó, đội đi đầu đã hoàn thành xong việc giao hàng sẽ không trở về ngay mà bắt liên lạc với tổ chức phía sau (đội vận chuyển tầm trung), họ gặp đội giao hàng ở khu vực đó, đang thiếu (hoặc thừa) cơm hộp, và giao cho họ phần cơm thừa thiếu. Như vậy, họ sẽ hạn chế đến mức thấp nhất tỉ lệ bị vứt bỏ nhờ tinh thần hợp tác của các đội giao hàng.

2. Cách vua tương ớt gốc Việt bán Sriracha cho toàn nước Mỹ: Chỉ cần làm ra sản phẩm thật tốt, khách hàng sẽ quảng cáo thay cho bạn

Chất lượng, chất lượng và chất lượng

Đến Los Angeles vào những năm 1980s, David Tran không tài nào tìm được loại gia vị thay thế cho món tương ớt đã quá quen thuộc tại quê nhà. Và khi biết được cả cộng đồng Đông Nam Á tại khu vực cũng đang chịu cùng cảnh ngộ, David nhận ra cơ hội kinh doanh của đời mình.

Sau nhiều tháng trời nghiên cứu và chế biến, David đã tạo ra được công thức "Tương ớt Sriracha" thỏa mãn được "cơn thèm" của mình, bao gồm các thành phần có sẵn trong khu vực như: Ớt jalapeño, dấm, đường, muối và tỏi. Để tạo dựng thương hiệu, David sử dụng hình ảnh con gà trống từ con giáp của mình và tự tay giao từng lọ đến những nhà hàng nhỏ quanh nơi ông sinh sống.

Cho đến khi số lượng đơn hàng đã lớn và ổn định, David vẫn chỉ tập trung vào chất lượng sản phẩm thay vì chú tâm đến lợi nhuận. Bằng chứng ở việc Sriracha chưa bao giờ tăng giá bán sỉ của mình xuyên suốt hơn 30 năm tồn tại và tất cả công đoạn phân phối đều được giao cho 10 đối tác bán sỉ.

Vì thế, trở ngại lớn nhất của tương ớt Sriracha không phải là tình hình kinh doanh lời lỗ, mà là chất lượng nguyên liệu đầu vào.

Tuy đa phần đối thủ sử dụng ớt khô để dễ dàng thu hoạch, chế biến và đóng chai. Sriracha kể từ lúc thành lập đã luôn sử dụng ớt tươi hái trực tiếp trên cây để đảm bảo mùi vị tốt nhất. Và để thực hiện điều này, Sriracha cần phải thu hoạch và đưa vào chế biến hơn 45.000 tấn ớt có thể nhanh chóng bị hư hỏng để phục vụ cho quy trình sản xuất cả năm.

Cam kết chất lượng của Huy Fong Foods buộc công ty này phải đưa hàng tấn ớt tươi thẳng từ nhà vườn vào dây chuyền sản xuất ngay trong ngày. Vì thế, những nhà máy Huy Fong chỉ cách nhà cung cấp Underwood Family Farms – đối tác cung ứng duy nhất trong suốt 20 năm - chỉ một giờ lái xe.

Và vì không phải khu vực nào cũng trồng được ớt với chất lượng và sản lượng đồng đều, Huy Fong Foods đã quyết định tập trung vào hợp tác với một nhà cung cấp để duy trì chất lượng sản phẩm ổn định.

Quảng cáo từ người dùng là quảng cáo hiệu quả nhất

Trong suốt thời kỳ thành lập và phát triển của mình, Huy Fong Foods chưa từng có một nhân viên marketing hay chi bất cứ đồng nào cho quảng cáo. Không những thế, công ty hoàn toàn không sở hữu bất cứ tài khoản Facebook, Twitter hay Google Plus nào, tất cả những thông tin mà người dùng có thể tìm được về Sriracha là một website cực kỳ đơn giản.

"Tất cả là từ chính miệng người tiêu dùng", thậm chí một số người dùng lâu năm nhất vẫn nghĩ Sriracha được nhập khẩu từ Châu Á chứ không phải được sản xuất ngay tại "sân nhà" của mình.

Sriracha đã trở thành một Case Study nổi tiếng nhờ vào những giá trị to lớn khi đặt sự hài lòng của khách hàng lên hàng đầu.

"Hữu xạ tự nhiên hương": Thuyết phục từng người dùng và họ sẽ tự giới thiệu cho những người quen.

Con đường trở thành nguyên liệu không thể thiếu trong những quán ăn từ bình dân đến sang trọng nhất của Sriracha có thể nói là "có một không hai": Từ chính những nhân viên phục vụ nhà hàng.

Những nhân viên này luôn có thói quen đem theo một chai Sriracha để dùng bữa cho riêng mình, từ đó, một số chủ nhà hàng đã thêm Sriracha trên bàn để phục vụ những người khách Châu Á. Dần dần Sriracha không còn là một "phụ gia" nữa mà nó đã trở thành một "thành phần" của các bữa ăn. Thậm chí một số đầu bếp sushi còn sử dụng Sriracha để làm cho những cuộn cá hồi được cay hơn.

"Quay trở lại với truyền thông": Sriracha ngày càng trở nên nổi tiếng mỗi khi được chia sẻ trong công thức nấu ăn

Chỉ cần một động tác tìm kiếm Google nhanh chóng là sẽ có hơn nửa triệu kết quả "nấu ăn ngon hơn với Sriracha". Sriracha trộn với bơ, Sriracha kẹp bánh mì, bắp rang vị Sriracha, thịt nướng ướp Sriracha, thậm chí là kem và cocktail vị Sriracha. Người dùng càng chia sẻ những công thức và hình ảnh đồ ăn có Sriracha trên mạng xã hội sẽ càng khiến sản phẩm này trở nên nổi tiếng hơn.

Vào năm 2011, tác giả Randy Clemens đã cho xuất bản một cuốn sách dạy nấu ăn mang tên "The Sriracha Cookbook", và chỉ hai năm sau, ông tiếp tục cho ra lò phiên bản dành cho người ăn chay mang tên "The Veggie-Lover’s Sriracha Cookbook".

Giá thành rẻ, xuất hiện rộng khắp và đặc biệt là chất lượng luôn đảm bảo, Sriracha trở thành một người bạn của những bà nội trợ và cả những đầu bếp nổi tiếng nhất.

Và quan trọng nhất: Hội những người "ghiền" Sriracha

Không ngại chia sẻ hình ảnh thương hiệu Sriracha vì cho rằng đó là cách thức để "quảng cáo miễn phí" cho công ty. David Tran luôn khuyến khích càng nhiều người trải nghiệm Sriracha càng tốt.

Và chỉ tập trung vào sản phẩm cốt lõi của mình, Sriracha giao cho đối tác khai thác những sản phẩm "độc lạ" hơn như Sriracha2Go (móc khóa kiêm lọ Sriracha bỏ túi) hay SrirachaBox (Gói sản phẩm Sriracha bao gồm cả móc khóa, snack, áo …).

Vì biết rằng khách hàng chính là những "đối tác" trung thành nhất, David Tran còn tổ chức những cuộc tham quan nhà máy hàng tuần, không khác gì nhân vật Willy Wonka trong phim. Những người khách ngoài tham quan còn được thưởng thức những sản phẩm mới nhất của Sriracha, tặng áo miễn phí và được gặp trực tiếp CEO David Tran. Dần dần nhà máy Sriracha trở thành một địa điểm thu hút du lịch cho cả khu vực.

Ngoài ra còn hàng chục sự kiện mỗi năm xoay quanh chủ đề Sriracha với hàng ngàn người tham dự, một số sự kiện còn được tài trợ trực tiếp bởi Huy Fong Foods.

Kết quả

Từ doanh thu vỏn vẹn 1.000 USD/ tháng trong những ngày còn tự tay giao hàng, David Tran hiện đang nắm trong tay một cơ ngơi với hai nhà máy sản xuất lớn ngay tại Mỹ, hơn 20 triệu lọ tương ớt được bán mỗi năm và doanh thu hơn 60 triệu USD với tỷ lệ phát triển hơn 20% trong những năm gần đây.

Nhưng không chỉ thành công về mặt tài chính, Sriracha đã dần trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực Hoa Kỳ và nhiều nơi khác trên thế giới. Tất cả đến từ sự quyết tâm đến "cứng đầu" để đem tới cho khách hàng những sản phẩm có giá trị nhất.

Minh Trang tổng hợp

Tags